فوتبال ایران در سال ۹۸؛ بد، زشت، بدهکار!

آنچه در سال ۹۸ برای فوتبال ایران رخ داد، شاید بی‌شباهت به اتفاقات عجیب و غریب ایران و جهان نبود. سوالی که در روزهای آخر سال شاید به چشم و گوش‌تان خورده باشد؛ آیا اسفند ۹۷ فکر می‌کردید تا اسفند ۹۸ این همه اتفاق تلخ و سخت رخ بدهد؟ این سوال را باید در مورد فوتبال ایران هم تکرار کرد، چه کسی فکر می‌کرد سال ۹۸ برای فوتبال ایران این چنین رقم بخورد؟

چالش انتخاب جانشین کی‌روش

پس از رفتن کارلوس کی‌روش در روزهای پایانی سال ۹۷، جدی‌ترین ماموریت فدراسیون فوتبال انتخاب سرمربی برای تیم ملی بود. گزینه‌های مختلف یکی پس از دیگری در صف مذاکره قرار می‌گرفتند و در نهایت قرعه به نام مارک ویلموتس افتاد تا در خردادماه ۹۸ سکان هدایت تیم ملی را به عهده بگیرد.

خداحافظی برانکو با ۷ جام

برانکو ایوانکوویچ در حالی ایران را ترک کرد که بسیاری چه از میان موافقان و چه از میان مخالفان او، انتظار داشتند او در پایان فصل سرمربی تیم ملی شود. با این حال برانکو پس از هت تریک قهرمانی لیگ برتر با پرسپولیس، کسب دوگانه در فصل پایانی و سه سوپرجام و مجموعا ۷ قهرمانی و یک نایب قهرمانی آسیا تیم سرخپوش پایتخت را ترک کرد و راهی الاهلی عربستان شد. هرچند در آنجا هم حضوری نافرجام داشت.

فسخ‌های یک طرفه

استقلال هم سال را به شکلی عجیب آغاز کرد. اخراج وینفرد شفر، جانشینی فرهاد مجیدی به عنوان سرمربی موقت و در نهایت استقلالی که سال را چندان درخشان آغاز نکرد. با این حال آنچه تیم ملی، استقلال و پرسپولیس در آن شریک بودند، تغییر نیمکت‌ها بود و در این تغییر نیمکت‌ها نیز حکایت همان وجه مشترک بود. سرمربیان تیم ملی، استقلال و پرسپولیس که به ترتیب مارک ویلموتس، آندره‌آ استراماچونی و گابریل کالدرون بودند به دلیل عدم دریافت مطالبات‌شان قطع همکاری کردند و به کشورهای‌شان بازگشتند.

شروع دیرهنگام لیگ، اما بی فایده

اتفاقات تلخ فوتبال ایران در فصل ۹۸-۹۷ شرایط را برای شروع فصل تغییر داد. در این بین تاکید شد تا استاندارد نشدن ورزشگاه‌ها، صندلی گذاری، شماره گذاری، نصب دوربین‌های چهره‌زن، بلیت فروشی الکترونیکی و نصب گیت‌های الکترونیکی لیگ آغاز نخواهد شد. مهدی تاج به عنوان رئیس فدراسیون فوتبال بارها روی این مسئله تاکید کرد، با این حال پس از ۲۱ روز تاخیر لیگ در شرایطی آغاز شد که نیمی از ورزشگاه‌ها آماده نبودند و سایر هم بعدها مشخص شد دارای استاندارهای مورد تاکید نیستند. نقص در فروش بلیت به صورت الکترونیک، عدم نظارت روی بلیت فروشی، نبود دوربین‌های چهره‌زن، عدم اجرای حضور تماشاگران روی صندلی‌های شماره‌دار و مسائلی از این دست نشان داد تاخیر در شروع لیگ چندان سودی نداشته است.

گم شدن پاداش‌های تیم ملی در فیفا

یکی از پرونده‌های عجیب در فوتبال ایران مربوط به مسائل مالی فدراسیون فوتبال است. نامشخص بودن سرنوشت پاداش‌های تیم ملی در جام جهانی و ادعای چندباره مسئولان فدراسیون مبنی بر مطالبه پاداش جام جهانی از فیفا و مجموعاً ۱۰ میلیون دلار و عدم انتقال آن به دلیل تحریم‌ها. پس از نامه نگاری خبرنگار تسنیم با فیفا مشخص شد که مجموع مطالبه فوتبال ایران ۷.۹ میلیون دلار است که از این پول ۲.۲ میلیون پاداش باشگاه‌هاست و فقط ۵.۷ میلیون سهم فدراسیون است. از این میزان هم فدراسیون فوتبال چیزی،حدود ۲ میلیون دلار به عنوان پول طلب داشت و مابقی آن مربوط به اعتبار پروژه‌هایی است که فیفا آن را به عنوان اعتبار نه پول به فدراسیون فوتبال تحویل می‌دهد. پس از این شفاف‌سازی فدراسیون فوتبال و خزانه‌دار آن قرار بود در یک نشست خبری توضیح بدهند که در پایان سال ۹۸ هیچ وقت این اتفاق رخ نداد.

شکست‌های تیم ملی و چالش قرارداد ویلموتس

شکست تیم ملی مقابل بحرین و سپس عراق؛ دو شکست تلخ در راه جام جهانی ۲۰۲۲ قطر و قطع همکاری مارک ویلموتس با فدراسیون فوتبال به دلیل عدم پرداخت به موقع دستمزدش. روزهای سخت و مبهم برای تیم ملی و انتقادهایی که یکی پس از دیگری انجام شد. فدراسیون فوتبال مقابل این انتقادات موضع سکوت گرفت و در نهایت نیز هنوز مشخص نیست سرنوشت پرونده ویلموتس چه خواهد شد.

استعفای ناگهانی تاج

مهدی تاج، رئیس فدراسیون فوتبال در شرایطی که خود را آماده می‌کرد تا برای ۴ سال دیگر رئیس فدراسیون فوتبال باقی بماند، ۸ دی‌ماه و ۴ ماه و ۱۰ روز مانده به پایان دوره چهار ساله‌اش به دلیل بیماری استعفا کرد و فدراسیون فوتبال با چالش دیگری مواجه شد. سرپرستی بهاروند در فدراسیون فوتبال و در نهایت تلاش برای برگزاری انتخابات که ۲۶ دی‌ماه تاریخ انتخابات ۲۵ اسفندماه اعلام شد.

خاموشی آخرین ستاره

تیم فوتبال المپیک کشورمان در سال ۹۸ روزهای سختی را پشت سر گذاشت. قطع همکاری با زلاتکو کرانچار، انتخاب فرهاد مجیدی به عنوان سرمربی تیم امید، قطع همکاری با این مربی و در نهایت ورود تیم المپیک به مسابقات انتخابی المپیک ۲۰۲۰ توکیو با حمید استیلی. شکست امیدها در این مسابقات ناکامی‌های تیم‌های مختلف را یکی پس از دیگری تکمیل کرد تا به این شکل تمام ستاره‌های فدراسیون پنج ستاره خاموش شود.

بدهی سنگین باشگاه‌ها

شرایط سخت برای فوتبال ایران فقط مربوط به تیم ملی نبود. باشگاه‌ها درگیر پرونده‌های مختلفی شدند. فارغ از تراکتور که با دنیزلی قطع همکاری کرد، استقلال و پرسپولیس به دلیل مشکلات مالی استراماچونی و کالدرون را از دست دادند. فرهاد مجیدی و یحیی گل‌محمدی جانشین آنها شدند، شهر خودرو با رفتن گل‌محمدی به پرسپولیس دچار مشکل شد و تغییرات زیاد دیگری روی نیمکت دیگر تیم‌ها رقم خورد. با این حال آرای انضباطی یکی پس از دیگری آمد و آرای دیگری نیز در راه است. پرونده بازیکنان و مربیانی چون استوکس، کنستانت، برانکو، شفر و … که باشگاه‌ها را با مشکلاتی جدی مواجه کرده است.

رای عجیب AFC

روزهای سخت برای فوتبال ایران یکی پس از دیگری از راه می‌رسید. رای کمیته مسابقات کنفدراسیون فوتبال آسیا (AFC) به انجام تمام مسابقات بین‌المللی تیم‌های ایرانی در کشور بی طرف. اتفاقی که حتی انصراف باشگا‌های ایرانی از لیگ قهرمانان آسیا را به دنبال داشت و باعث عقب نشینی ضمنی AFC شد. این بار پیشنهاد انجام دیدارهای پلی آف استقلال و شهر خودرو در کشور بی‌طرف، انجام بازی‌های خارج از خانه در دور رفت و بازی‌های خانگی در دور برگشت برای بررسی بیشتر ارائه شد. مخالفت اولیه با این پیشنهاد، جلسه مدیران باشگاه‌ها و معاون وزیر به دبیرکل AFC و در نهایت توافق روی همین پیشنهاد این اتفاق عجیب را هم از سر فوتبال ایران گذراند.

بازگشت برانکو منتفی شد

انتخاب سرمربی تیم ملی در اوج شکایت مارک ویلموتس از فدراسیون فوتبال، تیم ملی را با شرایطی عجیب مواجه کرد. گزینه اصلی برانکو ایوانکوویچ بود که از الاهلی اخراج شده بود، اما پیشنهاد عجیب ۲۰۰ هزار یورویی فدراسیون فوتبال به این مربی، همه چیز را منتفی کرد.

انتخاب پر انتقاد اسکوچیچ

برانکو در نهایت به عمان رفت و گزینه‌های فدراسیون فوتبال علی دایی و امیر قلعه‌نویی بودند. هیچکدام از این مربیان برای بار دوم سرمربی تیم ملی نشدند و با وجود تاکید فدراسیون فوتبال به انتخاب سرمربی ایرانی، چرخشی عجیب دراگان اسکوچیچ را سرمربی تیم ملی کرد. انتخابی که انتقادهای زیادی را به دنبال داشت، اما در نهایت اسکوچیچ را باید به عنوان سرمربی تیم ملی پذیرفت.

چالش اساسنامه و لغو انتخابات

تمام اتفاقات تلخ، عجیب و روزهای سخت فوتبال ایران در سال ۹۸ انتظار می‌رفت با برگزاری انتخابات پایان سال و معرفی جانشین مهدی تاج به پایان برسد. همه در انتظار برگزاری انتخابات ۲۵ اسفندماه بودند و ثبت نام از کاندیداها نیز انجام شد، اما فیفا تاکید کرد تا اصلاح اساسنامه نباید انتخابات برگزار شود. تلاش‌ها نیز برای رضایت فیفا به برگزاری انتخابات و پس از آن اصلاح اساسنامه فایده نداشت و انتخابات به تعویق افتاد.

پایان تلخ کرونایی

در میان تمام این اتفافات، کرونا هم گریبان فوتبال ایران را گرفت. بازی‌های لیگ دو هفته به تعویق افتاد و سپاهان در یکی از این هفته‌ها میزبان پرسپولیس بود و با عدم حضور در زمین مسابقه جنجال آفرین شد. در نهایت کمیته انضباطی رای به پیروزی ۳ بر صفر پرسپولیس داد و لیگ هم پس از دو هفته برگزاری بدون تماشاگر، حداقل تا پایان فروردین ۹۹ تعطیل شده است. فیفا و AFC هم تصمیم گرفتند دیدارهای انتخابی جام جهانی و لیگ قهرمانان آسیا به تعویق بیافتد تا روزهای پایانی سال نیز این چنین بگذرد.

روزهای سخت فوتبال ایران در سال ۹۸ در چند خط؛ فدراسیون بی برنامه و شکست خورده، تیم‌های ملی نا موفق، باشگاه‌های بدهکار و فدراسیونی که رئیس ندارد و باید ابتدا به فکر اصلاح اساسنامه باشد. اتفاقاتی  که امید است در سال ۹۹ تکرار نشود و ضمن آرزوی سلامتی برای تمام مردم دنیا که با کرونا درگیر هستند، باید امیدوار بود فوتبال ایران نیز روزهای خوبی پیش رو داشته باشد، به شرط آنکه اراده‌ای برای اصلاح اساسنامه و برگزاری انتخابات در وهله اول وجود داشته باشد.

تسنیم